Ege Üniversitesi (AB) akademisyenleri, uluslararası araştırma projeleri kapsamında gerçekleştirdikleri nitelikli akademik faaliyetlerle bilim dünyasına katkı sağlamaya devam ediyor. EÜ Güneş Enerjisi Enstitüsü, Enerji Teknolojileri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK). Projede, tarım ve gıda sektörü için büyük önem taşıyan fosforun, fosfor içeren farklı atıkların yakılarak yakma küllerinden geri kazanılması amaçlanıyor.
Egeli akademisyenleri tebrik eden Rektör Prof. Doğa için de çok önemlidir. Bu kapsamda Güç Teknolojileri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dolayısıyla bu proje fosforu verimli bir şekilde üreterek Avrupa Birliği’nin fosfor ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayacaktır. prof. Dr. Hayati Olgun hocamızı ve ekibini başarılarından dolayı kutluyorum.”
“Altı ülke ve yedi partner kurumun katılımıyla gerçekleşiyor”
Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Hayati Olgun, “Avrupa Birliği (AB) fosfor ihtiyacını Orta Doğu, Rusya ve Çin’den ithal ederek karşılamaktadır. Fosfor ve fosfat kayaçları, ekonomik önemleri ve arz riskleri nedeniyle Avrupa Birliği’nin kritik hammaddeler listesinde yer almaktadır. Bu nedenle ‘ERA MIN 3 Proje Çağrısı’ kapsamında kabul edilen projemiz ile hem ekonomiye hem de sektöre güvenilir ve sürdürülebilir bir şekilde hammadde tedarik etmeyi hedefliyoruz. Çok ortaklı bir Avrupa Birliği Ar-Ge projesi olan çalışmamız, ülkemizin de içinde bulunduğu altı ülkeden yedi ortak kurumun katılımıyla gerçekleşmektedir. İsveç’in araştırma kurumu ‘SWERIM’ olarak ‘TÜBİTAK 1001 Projesi’ kapsamında finanse edilen projemizin koordinatörlüğünü yapıyoruz ve Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü ve Kimya Bölümüyüz.”
Fosforun değerini ve geri dönüştürülmesinin gerekliliğini anlatan Prof. . Bu nedenle tarım ve gıda sektörü için hayati önem taşıyan fosforun, fosfor içeren farklı atıkların yakılarak yakma küllerinden geri kazanılmasına yönelik proses ve teknoloji geliştirme çalışmaları projemizin ana temasını oluşturmaktadır. Fosfor açısından zengin külden (tavuk gübresi ve kanalizasyon çamuru külü) verimli fosfor çıkararak AB fosfor ihtiyacının karşılanmasına da katkıda bulunacağız. Bunun için öncelikle endüstriyel atık yakma sistemlerinden çıkan uçucu külü farklı çalışma koşullarında temin edip, proje ortaklarına gönderip birlikte karakterizasyon çalışmaları yaparak sonuçları karşılaştıracağız.”
“Sonuçları simüle ederek bir süreç modeli geliştireceğiz”
Proses modeli geliştireceklerini belirten Prof. Elde ettiğimiz biyokarbonları fosfor cinsinden karakterize edeceğiz. Projenin son aşamasında, ana eserlerin (Beyaz fosfor, P2O5 ve K2O-P2O5) kullanım potansiyelini araştıracağız. Bu kapsamda proje ortakları tarafından gübre olarak gönderilecek fosfor içeren eserlerin çim ekiminde performansını test edeceğiz. Bu çalışmaları iş paketinin lideri olan proje yürütücü kurum SWERİM ile birlikte yürüteceğiz. “Mevcut ticari ve pilot ölçekli yakma sistemi bilgilerini kullanarak, fosforla zenginleştirilmiş kül ve fosfor ekstraksiyon çalışmalarının sonuçlarını simüle ederek bir süreç modeli geliştireceğiz.”
“ERA-MIN 3” projesi olan araştırma projesi, Horizon 2020 Programı alt alanları olan “İklim Değişikliği, Çevre, Kaynak Verimliliği ve Hammaddeler Alanı” tarafından desteklenen ve Avrupa’da “hammaddeler” üzerine bir araştırma projesidir. endüstriyel rekabet gücünü güçlendirmek ve döngüsel ekonomiye geçmek. -Geliştirme ve inovasyon faaliyetlerini uyumlu hale getirmeyi amaçlayan bir ERA-Net Cofund projesidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
